Ο ήλιος θεραπεύει

Η βιταμίνη D, γνωστή και ως «βιταμίνη του ήλιου», επιταχύνει τη θεραπεία της φυματίωσης και αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας της IVF στις λευκές γυναίκες σύμφωνα με δυο νέες μελέτες

Αν και πρέπει να τον απολαμβάνουμε με μέτρο και με τις απαραίτητες προφυλάξεις ο ήλιος αποδεικνύεται μεγάλος ευεργέτης για την υγεία μας. Δυο ξεχωριστές μελέτες διαπιστώνουν οφέλη από τη βιταμίνη D σε δυο εντελώς διαφορετικούς τομείς – στην καταπολέμηση της φυματίωσης και στην εξωσωματική γονιμοποίηση.

Τα ευρήματα, τα οποία προέρχονται από μελέτες στη Βρετανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, έρχονται να προστεθούν σε άλλα που έχουν αναδείξει τα τελευταία χρόνια τη λεγόμενη «βιταμίνη του ήλιου» σε σύμμαχο του οργανισμού και του ανοσοποιητικού συστήματός μας.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα έχει παρατηρηθεί αύξηση των ασθενειών που σχετίζονται με την έλλειψη βιταμίνης D, όπως η ραχίτιδα, εξ αιτίας της αποφυγής του ήλιου και της χρήσης αντηλιακών με υπερβολικά υψηλό δείκτη προστασίας.

Κατά της φυματίωσης

Η φυματίωση ήταν μια ασθένεια «ξεχασμένη» στον ανεπτυγμένο κόσμο, τελευταία όμως έχει κάνει ξανά την εμφάνισή της. Περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα υπολογίζεται ότι πεθαίνουν εξ αιτίας της κάθε χρόνο σε όλο τον πλανήτη ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις η νόσος αποδεικνύεται τόσο ανθεκτική ώστε να θεωρείται μη ιάσιμη.

Μια μελέτη που διεξήχθη  από ερευνητές του Πανεπιστημίου Queen Mary με επικεφαλής τον Ειντριαν Μαρτινό και δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» διαπίστωσε ότι οι υπάρχουσες θεραπείες μπορούν να γίνουν πιο αποτελεσματικές αν συνδυαστούν με τη χορήγηση βιταμίνης D. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της οι ασθενείς με φυματίωση στους οποίους παράλληλα με τα προβλεπόμενα αντιβιοτικά χορηγήθηκαν συμπληρώματα βιταμίνης D θεραπεύτηκαν περίπου δυο εβδομάδες γρηγορότερα από εκείνους που έλαβαν μόνο τη συμβατική αντιβιοτική θεραπεία – συγκεκριμένα μέσα σε 23 ημέρες κατά μέσο όρο σε σχέση με 36 για όσους δεν πήραν βιταμίνη D.

Η ιδέα της διερεύνησης της βιταμίνης D ως μέσου καταπολέμησης της φυματίωσης δεν ήταν τυχαία. Πριν από την ανακάλυψη της αντιβίωσης οι γιατροί συνιστούσαν στους φυματικούς να κάνουν ηλιοθεραπεία για να βελτιώσουν τα συμπτώματά τους. Η συνήθεια αυτή όμως – η οποία ενεργοποιεί την παραγωγή της βιταμίνης D από τον οργανισμό – ατόνησε μπροστά στην επιτυχία των αντιβιοτικών.

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν πάντως ότι η λήψη βιταμίνης D – και ακόμη περισσότερο η έκθεση στον ήλιο – δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τη συμβατική φαρμακευτική θεραπεία. Όπως άλλωστε επισημαίνουν θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες προκειμένου να επιβεβαιωθεί περαιτέρω η αποτελεσματικότητα της θεραπείας και να εξακριβωθούν οι κατάλληλες δοσολογίες οι οποίες θα έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα χωρίς να είναι επιβαρυντικές για την υγεία.

Μεγαλύτερη επιτυχία στην εξωσωματική

Η δεύτερη μελέτη, η οποία διεξήχθη στις Ηνωμένες Πολιτείες και δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Human Reproduction», έρχεται να επιβεβαιώσει τα ευρήματα μιας παλαιότερης που είχε διεξαχθεί στην Τουρκία και είχε διαπιστώσει ότι οι γυναίκες που είχαν φυσιολογικά και άνω επίπεδα βιταμίνης D είχαν περισσότερες πιθανότητες να συλλάβουν σε εξωσωματική γονιμοποίηση με τη μέθοδο IVF. Όπως όμως έδειξαν τα νέα αποτελέσματα, αυτό ισχύει μεν για τις λευκές μέλλουσες μητέρες αλλά όχι για τις ασιάτισσες.

Τόσο τα επίπεδα βιταμίνης D όσο και τα ποσοστά επιτυχίας της IVF είναι γνωστό ότι ποικίλλουν από φυλή σε φυλή. Για τον λόγο αυτό η Μπριάνα Ρούντικ και οι συνεργάτες της στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης σκέφτηκαν να διερευνήσουν τον συσχετισμό των δυο αυτών παραγόντων.

Για τον λόγο αυτό συνέκριναν τα επίπεδα της βιταμίνης D και τα ποσοστά επιτυχίας της IVF σε 188 γυναίκες διαφορετικών φυλών: οι εθελόντριες ήταν λευκές λατινοαμερικανικής καταγωγής, λευκές μη λατινοαμερικανικής καταγωγής και ασιάτισσες από τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ινδική Χερσόνησο. Όπως διαπίστωσαν, μόνο 48 από αυτές είχαν φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D, η επίπτωση όμως αυτού του γεγονότος στην έκβαση της εξωσωματικής φάνηκε να διαφοροποιείται ανάλογα με τη φυλή.

Οι λευκές γυναίκες με φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D φάνηκε να έχουν τετραπλάσιες πιθανότητες να συλλάβουν με την IVF σε σχέση με τις λευκές εθελόντριες που εμφάνιζαν έλλειψη της βιταμίνης – όπως ακριβώς είχε δείξει και η προηγούμενη μελέτη στην Τουρκία. Αντιθέτως τα αποτελέσματα ήταν αντίστροφα στις γυναίκες ασιατικής καταγωγής: όσες είχαν χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D είχαν περισσότερες πιθανότητες να συλλάβουν από εκείνες που είχαν φυσιολογικά επίπεδα.

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία που μπορεί να οδηγεί σε αυτή τη διαφοροποίηση σε σχέση με τη φυλετική καταγωγή. Αλλοι επιστήμονες ωστόσο επισημαίνουν ότι η μελέτη ήταν περιορισμένη και θεωρούν ότι θα πρέπει να επαναληφθεί σε πληρέστερο δείγμα – το οποίο θα περιλαμβάνει επίσης εκπροσώπους από όλες τις φυλές – προτού καταλήξουμε σε οριστικά συμπεράσματα.