2013: Το Έτος του Πολίτη

Ο πολίτης ανέκαθεν υπήρξε στην καρδιά του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και φέτος αποκτά το δικό του "έτος". Το "Έτος του Πολίτη" 2013 θα αποτελέσει ευκαιρία μεταξύ άλλων για την ανακάλυψη όλων των δικαιωμάτων που απολαμβάνει ο πολίτης της Ένωσης. Ο αντιπρόεδρος του ΕΚ καθηγητής Γ. Παπαστάμκος (ΕΛΚ - ΝΔ) δέχθηκε να μας μιλήσει για τους πολίτες της Ευρώπης, το έτος "τους" και πώς θα τους δοθεί φωνή.

Γιατί χρειάζεται "Έτος του Πολίτη", δεν θα έπρεπε κάθε χρόνος να είναι το έτος του πολίτη;
Η ΕΕ δεν έχει πραγματική δημόσια σφαίρα. Οι πολίτες θα έπρεπε να βρίσκονται στο επίκεντρο του διαλόγου για το μέλλον της Ευρώπης. Έχει έρθει η ώρα να βρεθεί η ΕΕ πιο κοντά στους πολίτες της, να τους ακούσει και να εξηγήσει. Να εξηγήσει πως για περισσότερο από μισό αιώνα η Ευρώπη είναι χώρος ειρήνης και φιλίας, δικαιωμάτων και ευκαιριών, προόδου και ευημερίας, παιδείας και πολιτισμού.

Τι μπορεί να κάνει το ΕΚ για να βελτιώσει τη ζωή του πολίτη;
Το Εκ εργάζεται συνεχώς για να ανοίξει απευθείας, σύγχρονους και ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τους πολίτες. Με τις ενισχυμένες αρμοδιότητές του οφείλει να σπρώξει τις αποφάσεις που λαμβάνει η ΕΕ προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των συνθηκών ζωής των πολιτών, σε αντιστοιχία με τις πραγματικές ανάγκες τους. Οφείλει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των πολιτών στις διαπραγματεύσεις με τα άλλα θεσμικά όργανα.

Θα θέλατε να κάνετε μια αξιολόγηση της Πρωτοβουλίας των Πολιτών;
Η Πρωτοβουλία συμβάλλει στην οικοδόμηση της Ένωσης. Οι πολίτες των "27" κρατών μελών επιδεικνύουν ενεργό ενδιαφέρον για τη χρήση αυτού του καινοτόμου ενωσιακού εργαλείου, σφυρηλατώντας έτσι με πιο απτό τρόπο την ευρωπαϊκή ταυτότητα. Το ΕΚ καλείται να λειτουργήσει ως "εγγυητής" της γνησιότητας της Πρωτοβουλίας έναντι κάθε προσπάθειας αποπροσανατολισμού ή κατάχρηση

Από πού ήρθαν τα Χριστούγεννα;

Όταν στολίζουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο, όταν μαζευόμαστε γύρω του και κρύβουμε τα δώρα κοντά στον κορμό του, στην πραγματικότητα ξαναζωντανεύουμε λαϊκές παραδόσεις ηλικίας χιλιάδων ετών – πολύ προτού η εορταστική περίοδος ενταχθεί στον χριστιανισμό.

Αν και επικρατεί η άποψη ότι οι χριστουγεννιάτικες παραδόσεις έχουν έντονο παγανιστικό υπόβαθρο, εν τούτοις έχουν υποστεί πολλές μεταβολές με το πέρασμα των χρόνων. «Είναι λάθος να πει κάποιος ότι τα σύγχρονα Χριστούγεννα προέρχονται απ' ευθείας από προχριστιανικές παραδόσεις» επισημαίνει ο δρ Ρόναλντ Χάτον, ιστορικός από το Πανεπιστήμιο του Μπριστόλ. «Είναι όμως εξίσου λάθος να πιστεύει κανείς ότι τα Χριστούγεννα αποτελούν σύγχρονο φαινόμενο»..

Λαϊκές παραδόσεις και χειμερινοί εορτασμοί

Σύμφωνα με τον ερευνητή Φίλιπ Σο από το Πανεπιστήμιο του Λέστερ, με ειδικότητα στις αρχαίες γερμανικές γλώσσες και στην αγγλοσαξονική γλώσσα, η λέξη «παγανισμός» σχετίζεται με τη λατινική λέξη «αγρός».

«Κατά το παρελθόν, όσοι κατοικούσαν σε αγροτικές περιοχές λάμβαναν συχνά τον χαρακτηρισμό “παγανιστές”». Οι πρώτοι χριστιανοί, λέει ο ειδικός, είχαν προσπαθήσει να προσελκύσουν τα άτομα αυτά ώστε να τους διδάξουν τον χριστιανισμό, ωστόσο εκείνοι εμφανίζονταν ιδιαίτερα πιστοί στις δικές τους παραδόσεις.

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο και ο Άι Βασίλης

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο, κατά τον δρα Χάτον, αποτελεί γερμανική επινόηση του 17ου αιώνα και προέρχεται από αγροτικές περιοχές όπου συνηθιζόταν η μεταφορά πρασίνου στο εσωτερικό του σπιτιού κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Από την πλευρά του, ο σύγχρονος Άι Βασίλης των Ευρωπαίων φαίνεται να αποτελεί «απόγονο» του Πατέρα των Χριστουγέννων που δεν κουβαλούσε σάκο γεμάτο δώρα και κατάγεται από την Βρετανία.

«Τόσο ο Πατέρας των Χριστουγέννων όσο και η σύγχρονη ευρωπαϊκή εκδοχή του, έχουν τις ρίζες τους σε παλιές παγανιστικές παραδόσεις κατά τις οποίες πνεύματα πετούσαν στον ουρανό στα μέσα του χειμώνα» λέει ο δρ Χάτον.

Λάμψη στον βαρύ χειμώνα

Γιατί όμως υπήρχε τέτοια κινητικότητα στα μέσα του χειμώνα; Σύμφωνα με ιστορικούς, η συγκεκριμένη περίοδος για τους αγρότες αποτελούσε γιορτή καθώς η συγκομιδή είχε φτάσει στο τέλος.

«Είναι η περίοδος όπου ο κόσμος αφιέρωνε και αφιερώνει χρόνο στη θρησκεία και σε συλλογικές δραστηριότητες» αναφέρει ο Σο. «Είναι η περίοδος όπου όλοι έχουν ανάγκη από χαρά και ψυχική ανάταση».

Ο δρ Χάτον πάλι πιστεύει ότι η περιορισμένη ηλιοφάνεια κατά τη διάρκεια του χειμώνα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάγκη για εορταστική διάθεση και για γιορτινό διάκοσμο εσωτερικού χώρου.

«Για κάποιους που ζουν σε περιοχές όπου το σκοτάδι, το κρύο και η πείνα είναι ιδιαίτερα αισθητά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τότε η έντονα γιορτινή διάθεση μπορεί να καταπολεμήσει αποτελεσματικά την πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης ή ακόμη και τρέλας» υπογραμμίζει ο ίδιος.

Σύγχρονη προσθήκη τα δώρα

Η ανταλλαγή δώρων φαίνεται να αποτελεί σύγχρονη προσθήκη στους ιστορικούς εορτασμούς των Χριστουγέννων. Παλαιότερα ο κόσμος έτεινε να ανταλλάσσει δώρα με τα αγαπημένα του πρόσωπα κατά το τέλος του έτους.

«Τα δώρα που ανταλλάσσονταν κατά το τέλος του έτους αντιπροσώπευαν μια ευλογία για το ξεκίνημα του νέου έτους» εξηγεί ο δρ. Χάτον.

Στη Βρετανία η συγκεκριμένη συνήθεια μετατέθηκε από τα τέλη του έτους στην παραμονή των Χριστουγέννων κατά τη βικτωριανή περίοδο, γύρω στα μέσα του 19^ουαιώνα, όταν η βασιλική οικογένεια άρχισε να ανταλλάσσει δώρα τη συγκεκριμένη μέρα.

Παρά το γεγονός ότι και στην υπόλοιπη Ευρώπη η ανταλλαγή των δώρων μετατέθηκε την παραμονή των Χριστουγέννων, στην Ελλάδα εξακολουθεί να γίνεται την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Η Γαλλία απαγορεύει τη δισφαινόλη Α

Παρά τις αντιδράσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες θεωρούν ότι η μονομερής απαγόρευση μιας ουσίας δημιουργεί εμπόδια στο εμπόριο εντός της ΕΕ, το γαλλικό κοινοβούλιο ενέκρινε την Πέμπτη νόμο που απαγορεύει τη δισφαινόλη Α (BPA) στις συσκευασίες τροφίμων.

Το διαβόητο χημικό, το οποίο έχει ενοχοποιηθεί για μια σειρά παρενεργειών όπως οι ορμονικές διαταραχές, οι καρδιοπάθειες, η παχυσαρκία, ο διαβήτης και ο καρκίνος, θα απαγορευτεί από το 2013 στις συσκευασίες βρεφικών τροφίμων και από το 2015 στις συσκευασίες όλων των τροφίμων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απαγορεύσει τη χρήση BPA στα μπιμπερό, ωστόσο Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων δεν θεωρεί ότι το μέτρο πρέπει να γενικευτεί, καθώς οι ενήλικες και τα παιδιά εκτιμάται ότι δεν κινδυνεύουν.

Σε πολλά προϊόντα οικιακής χρήσης

Η δισφαινόλη Α, ένα πολύ διαδεδομένο χημικό συστατικό, βρίσκεται στις πλαστικές εσωτερικές επενδύσεις κουτιών και κονσερβών καθώς και σε μερικά πλαστικά μπουκάλια. Πολλές μελέτες έχουν δείξει τους κινδύνους της, καθώς προκαλεί διαταραχές στο ενδοκρινικό σύστημα, ενώ είναι επίσης ουσία καρκινογόνα και νευροτοξική. Το 2011, μια έκθεση της γαλλικής Υπηρεσίας για την Υγειονομική Ασφάλεια των Τροφίμων (ANSES) υπογράμμισε πως είναι απαραίτητο να αντικατασταθεί «χωρίς καθυστέρηση».

Το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίσθηκε ομόφωνα και χωρίς τροποποιήσεις κατά τη δεύτερη ανάγνωσή του από τη Γερουσία. Είχε αρχίσει τη διαδρομή του στο κοινοβούλιο πριν από περισσότερο από ένα χρόνο, τον Οκτώβριο του 2011.

Πάντως η Τσεχία, η Ολλανδία, η Ιταλία, η Σλοβενία, η Ισπανία και η Βρετανία είχαν διαμαρτυρηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρόθεση της Γαλλίας να επιβάλλει μονομερώς την απαγόρευση, υποστηρίζοντας ότι το μέτρο δεν έχει επιστημονική αιτιολόγηση και δημιουργεί εμπόδιο στο εμπόριο τροφίμων εντός της ΕΕ.

διαφορετικές μεθοδολογίες

Οι μελέτες της Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) και της γαλλικής Υπηρεσίας για την Υγειονομική Ασφάλεια των Τροφίμων (ANSES) ακολούθησαν διαφορετικές μεθοδολογίες. Η EFSA προέβη σε εκτίμηση της επικινδυνότητας (risk assessment), κατά την οποία υπολογίζεται η πιθανότητα πρόκλησης βλάβης. Αντίθετα, η ANSES πραγματοποίησε εκτίμηση κινδύνου (hazard assessment), στην οποία εξετάζεται το εάν η ουσία μπορεί να προκαλέσει βλάβες.

Με άλλα λόγια, η EFSA εκτιμά ότι η BPA είναι απίθανο να βλάπτει τους καταναλωτές μέσω της κατανάλωσης συσκευασμένων τροφίμων, ενώ η ANSES εκτιμά ότι η ΒPA θα μπορούσε να προκαλεί βλάβες,

Η EFSA είχε αντιδράσει στη γνωμοδότηση της ANSES επισημαίνοντας ότι οι Γάλλοι ερευνητές εξέτασαν το θέμα κάνοντας μεταξύ άλλων ενέσεις BPA στα πειραματόζωα, κάτι που είναι απίθανο να συμβεί πρακτικά στον άνθωπο. Επέκρινε επίσης τη γαλλική υπηρεσία για λάθη στη μεθοδολογία της έκθεσης.

Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων επίσης έκρινε ότι η δισφαινόλη Α στις συσκευασίες των τροφίμων είναι απίθανο να βλάπτει την υγεία ενηλίκων ή παιδιών. Παρόλα αυτά, απαγόρευσε τη χρήση της σε μπιμπερό.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΦΟΡΑΣ

Θυμάσαι γιατί το αγόρασες; Ήταν η μάρκα, η τιμή, το χρώμα ή το στυλ; Θα το αγόραζες και πάλι αν ήξερες πως αυτό το ρούχο μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που ρυπαίνει τα νερά μας με επικίνδυνες τοξικές ουσίες;

Εγκαταστάσεις παραγωγής υφασμάτων που προμηθεύουν μεγάλες φίρμες ρούχων απορρίπτουν καθημερινά σε ποταμούς βιομηχανικά απόβλητα που περιέχουν επικίνδυνες χημικές ουσίες. Κάποιες από αυτές τις ουσίες είναι εμμένουσες, παραμένουν στο περιβάλλον για πολύ καιρό μετά την απόρριψή τους και προκαλούν ορμονικές διαταραχές ή ακόμη και καρκίνο.

Τα τοξικά όμως δεν γίνεται να είναι στη μόδα! Εσείς έχετε τη δύναμη να το αλλάξετε αυτό και το έχετε ήδη αποδείξει:

Χάρη στη δική σας δράση και πίεση, η ZARA προστέθηκε στις 9 εταιρείες που δεσμεύτηκαν να εξαλείψουν τα τοξικά από την παραγωγή τους. Μέσα σε μία μόλις εβδομάδα, στείλατε χιλιάδες email-διαμαρτυρίας και παράλληλα δεκάδες εθελοντές μας βρέθηκαν έξω από το κεντρικό κατάστημα στην Αθήνα ζητώντας μόδα ΖARA χωρίς τοξικά.

Τώρα πρέπει να συνεχίσουμε ακόμα πιο δυναμικά και χρειαζόμαστε τη δική σου βοήθεια.
Στήριξε αυτή την εκστρατεία με όποιο ποσό μπορείς. Είτε μικρό είτε μεγάλο, να ξέρεις ότι είναι εξίσου σημαντικό για την προσπάθεια να εξασφαλίσουμε ότι η μόδα δεν ρυπαίνει με τοξικά το νερό του πλανήτη μας.

Χαλυβουργία στην Ευρώπη: τίτλοι τέλους; Όχι λέει το ΕΚ

Η ευρωπαϊκή χαλυβουργία έχει σοβαρά προβλήματα με τη ζήτηση σε πτώση, τις πρώτες ύλες σε άνοδο και το διεθνή ανταγωνισμό σε έξαρση. Τι και πώς θα μπορούσε να κάνει η Ένωση για να στηρίξει έναν τομέα που, πέραν της γενικότερης σημασίας του, αποτέλεσε το θεμέλιο της γένεσης της Ενωμένης Ευρώπης; Στην ολομέλεια της ερχόμενης εβδομάδας οι ευρωβουλευτές θα συζητήσουν με την Επιτροπή τρόπους αντιμετώπισης της κρίσης αυτής. Στη συνέχεια θα τοποθετηθούν με ψήφισμά τους.

Τα συνεχή και επιδεινούμενα προβλήματα της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας βρίσκονται πια συχνά στα πρωτοσέλιδα του Τύπου και η κατάσταση δεν δείχνει να βελτιώνεται. Έτσι στις 13 Δεκεμβρίου, το ΕΚ θα εγκρίνει στην ολομέλειά του, ψήφισμα για το μέλλον του τομέα στην Ευρώπη

"Είναι κρίσιμο για το μέλλον της Ευρώπης να παραμείνει η χαλυβουργία της ζωντανή και ανταγωνιστική" σημείωσε η Ιταλίδα ευρωβουλευτής του ΕΛΚ, Amalia Sartori, πρόεδρος της επιτροπής Βιομηχανίας του ΕΚ, σε συζήτηση που έγινε στις 20 Νοεμβρίου για το θέμα, καλώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αναδιάρθρωση του τομέα. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευθεί να παρουσιάσει ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης τον ερχόμενο Ιούνιο.

Η κρίση στην Ευρώπη δεν σημαίνει φυσικά ότι ο κόσμος έχει πάψει να έχει ανάγκη το ατσάλι, που παραμένει κρίσιμο για την αυτοκινητοβιομηχανία, τις λευκές συσκευές αλλά ακόμα την οικοδομή ή και τους σιδηροδρόμους και τη ναυπηγική, δημιουργώντας παγκόσμια ζήτηση για περίπου 1,5 εκατομμύριο τόνους το 2011.

Στην ΕΕ ο τομέας απασχολεί περίπου 360.000 άτομα σε 50 μονάδες εγκατεστημένες σε 23 κράτη μέλη και παράγει 200 εκατομμύρια τόνους, εκπροσωπώντας το 1,4% του ΑΕΠ της Ένωσης.

Οι έξι πρώτες παραγωγοί χάλυβα (εκατομμύρια τόνοι)

	2003	2007	2009	2010	2011	2003–211
Κίνα	222	490	577	637	683	+208%
ΕΕ	193	210	139	173	177	–8%
Ιαπωνία	111	120	87	110	108	–3%
ΗΠΑ	94	98	58	80	86	–8.5%
Ινδία	32	53	64	68	72	+125%
Ρωσία	61	72	60	67	69	+13%
Παγκόσμια παραγωγή	970	1347	1236	1429	1490	+54%

Επιδημία» επιστημονικής απάτης

Τα κρούσματα επιστημονικής απάτης έχουν δεκαπλασιαστεί από το 1975 ως σήμερα


Οι επιστήμονες πολλές φορές θεωρούνται από όλους εμάς τους... κοινούς θνητούς «μικροί θεοί», ικανοί με τις ανακαλύψεις τους να αλλάξουν τη ρότα της ζωής μας. Και όντως τα πράγματα  συχνά είναι κάπως έτσι, αφού η επιστημονική έρευνα δεν αποτελεί μόνο ένα θεωρητικό αντικείμενο που απασχολεί μια «κλίκα» ειδικών αλλά μεταφράζεται σε απτές αλλαγές για τον παγκόσμιο πληθυσμό σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Οι επιστήμονες όμως είναι και οι ίδιοι... κοινοί θνητοί, οι οποίοι μάλιστα ολοένα και περισσότερο, σύμφωνα με μια νέα, άκρως ενδιαφέρουσα μελέτη, δείχνουν με τις πράξεις τους τον (κακό) γήινο χαρακτήρα τους δημοσιεύοντας μελέτες με «κατασκευασμένα» στοιχεία, μελέτες με παλαιά στοιχεία που πλασάρονται ως καινούργια, μελέτες που βασίζονται στη λογοκλοπή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση λοιπόν τα φαινόμενα (μιας καλής δημοσίευσης σε ένα έγκριτο επιστημονικό περιοδικό) κυριολεκτικώς... απατούν, αφού η επιστημονική απάτη δείχνει να γιγαντώνεται ολοένα και περισσότερο

Στη γέννηση του σύμπαντος: ο Πήτερ Χιγκς και ο Φρανσουά Ενγκλέρ στο ΕΚ

Έχει αποκληθεί Μποζόνιο Χιγκς ή και σωματίδιο του Θεού και αν όλοι ήξεραν ότι πρέπει να υπάρχει, κανείς δεν το είχε εντοπίσει. Όλα αυτά άλλαξαν όταν ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων του CERN ανακοίνωσε τον (σχεδόν σίγουρο) εντοπισμό του. Την Τρίτη 27 Νοεμβρίου, δύο από τους σημαντικότερους ερευνητές, ο ίδιος ο Πήτερ Χιγκς και ο Βέλγος φυσικός Φρανσουά Ενγκλέρ βρέθηκαν στο ΕΚ για να μιλήσουν για τα μυστήρια του σύμπαντος και βρήκαν το χρόνο να απαντήσουν σε κάποιες ερωτήσεις μας.

Είναι ο εντοπισμός του μποζονίου του Χιγκς το τέλος της φυσικής των σωματιδίων; Γιατί προκάλεσε τέτοια αίσθηση στην κοινή γνώμη ένα... μποζόνιο; Πώς γίνεσαι φυσικός σε τέτοιο επίπεδο; Η έρευνα έχει θέση στους προϋπολογισμούς στην εποχή της λιτότητας; Όπως θα περίμενε κανείς δεδομένων των συνομιλητών μας οι απαντήσεις δεν ήταν πάντα δεδομένες, εκτός από μία: ναι, η μείωση των κονδυλίων για την έρευνα δεν είναι σοφή κίνηση, όπως το έθεσε ο απλά ο Χιγκς.

Την εκδήλωση στο ΕΚ οργάνωσε η Μονάδα Αξιολόγησης Επιστημονικών και Τεχνολογικών Επιλογών (STOA).

Ο σχεδόν βέβαιος, πια εντοπισμός του μποζονίου, του σωματιδίου που εξηγεί όλα τα υπόλοιπα, προφανώς δεν είναι το τέλος του δρόμου για τη θεωρητική φυσική: "δεν φτάσαμε στην άκρη της γνώσης", όπως το θέτει ο Φρανσουά Ενγκλέρ, συμφωνώντας με τον Χιγκς ότι, αν μη τι άλλο, ο εντοπισμός του γεννά "ίσως" την ελπίδα εξιχνίασης ων μυστηρίων της Σκοτεινής Ύλης  που πρέπει να αποτελεί περισσότερο από το 90% του σύμπαντος.

Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Χιγκς, "το πρόβλημα είναι ότι αυτό που εντοπίσαμε στο CERN ταιριάζει τόσο τέλεια στην απλούστερη εκδοχή της θεωρίας του Καθιερωμένου Προτύπου (Standard Model) που δεν μας δίνει καμία ένδειξη, καμία "άκρη" για το τι μπορεί να ακολουθήσει τον εντοπισμό του".

Κι όμως ένα κατά τα άλλα εντελώς εκτός καθημερινότητας ή καθημερινής λογικής επιστημονικό εύρημα έγινε πρωτοσέλιδο στο διεθνή Τύπο. Τι ήταν αυτό που έκανε διάσημο το "σωματίδιο του Θεού" (έκφραση που κανένας από τους δύο δεν χρησιμοποίησε).

"Είναι προφανές ότι κάθε μεγάλη εξέλιξη στην κατανόηση της λειτουργίας του σύμπαντος εντυπωσιάζει τον κόσμο", σημειώνει ο Ενγκλέρ, για να παρατηρήσει ότι και η προ αιώνος διατύπωση της θεωρίας της καμπυλότητας του χωροχρόνου από τον Άινσταϊν "είχε τεράστιο αντίκτυπο" στην κοινή γνώμη.

Αντίκτυπο σίγουρα έχει κι εμείς ρωτήσαμε τον Πήτερ Χιγκς, γιό ηλεκτρολόγου-μηχανολόγου του BBC, τι τον έφερε στα μονοπάτια της θεωρητικής φυσικής. Όπως εξήγησε αρχικά στράφηκε κι εκείνος στη μηχανολογία, όμως σύντομα κατάλαβε "ότι δεν είχα ιδιαίτερη έφεση σε κάτι το τόσο χειροπιαστό".

Επιπλέον είχε την τύχη να φοιτήσει στο ίδιο σχολείο με  έναν από τους θεμελιωτές της κβαντομηχανικής, τον Αγγλο-ελβετό Πωλ Ντίρακ. Βλέποντας το όνομά στον κατάλογο των επιφανών αποφοίτων "άρχισα να ρωτάω "και τι έκανε αυτός" κι έτσι άρχισε σιγά - σιγά να μαθαίνω για τα κβάντα".

Άλλωστε η Ευρώπη είναι εδώ και αιώνες παγκόσμιο κέντρο γνώσης, μόνο που για μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα τα πρωτεία στην έρευνα τα είχαν οι ΗΠΑ. Ωστόσο, σημειώνει ο Ενγκλέρ "αν θεωρείτε έρευνα το να έχεις τα καλύτερα τανκς και τις καλύτερες βόμβες τότε πράγματι έτσι είναι, όμως σε επίπεδο βασικής έρευνας τα πράγματα έχουν αλλάξει: τίποτα στις ΗΠΑ δεν συγκρίνεται με το CERN".

Σημειώνει δε ο Χιγκς ότι "το CERN είναι το πρώτο ινστιτούτο στον κόσμο κι αυτό οφείλεται και στις πολιτικές ιδιαιτερότητες των ΗΠΑ και το πως χρηματοδοτούν την έρευνα". Η ακύρωση του Super-Collider στο Τέξασ από το Κογκρέσο πριν περίπου 20 χρόνια "ήταν ατυχέστατη και η αμερικανική επιστημονική κοινότητα δεν την έχει ακόμα ξεπεράσει" Ή πιο απλά όπως το θέτει ο Ενγκλέρ, "είναι αδιανόητο, δεδομένων των ποσών που επενδύουν στην έρευνα η ΗΠΑ να είχε γίνει εκεί η ανακάλυψη που έγινε στο CERN".

Το χρήμα, είναι δεδομένο, αποτελεί την κινητήριο δύναμη της σύγχρονης επιστήμης και μια ενδεχόμενη περικοπή των κονδυλίων για την έρευνα στην Ευρώπη θα ήταν "ατυχέστατη", όπως το έθεσε ο Χιγκς επικαλούμενος "αν μη τι άλλο το πόσο η έρευνα ωφελεί τη βιομηχανία κι από εκεί την οικονομία", αν όχι και "καταστροφική", όπως επέμεινε ο Ενγκλέρ.

Μετά τη συνέντευξη που μας παραχώρησαν και πριν την εκδήλωση που οργάνωση η μονάδα Αξιολόγησης Επιστημονικών και Τεχνολογικών Επιλογών του ΕΚ, οι δύο φυσικοί μίλησαν με τους φίλους του Κοινοβουλίου στο Facebook. 

Το πρώτο τάνκερ που ταξιδεύει μέσω Αρκτικής

Ένα ελληνικό δεξαμενόπλοιο που μεταφέρει υγροποιημένο φυσικό αέριο θα γίνει τις επόμενες μέρες το πρώτο πλοίο του είδους του που ταξιδεύει από την Ευρώπη στην Ασία μέσω της Αρκτικής.

Το Ob River της Dynagas απέπλευσε στις αρχές Νοεμβρίου από τη Νορβηγία μεταφέροντας φυσικό αέριο για την αγορά της Ιαπωνίας. Πρόκειται τώρα να διασχίσει το λεγόμενο Βορειοανατολικό Πέρασμα κατά μήκος των ακτών της Σιβηρίας μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό. Αναμένεται να φτάσει στον προορισμό του στις αρχές Δεκεμβρίου.

Συντομότερη αλλά δυσκολότερη διαδρομή 

Αν και θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολη, η διαδρομή αυτή είναι 20 μέρες συντομότερη από το ταξίδι μέσω της Μεσογείου, της Διώρυγας του Σουέζ και του Ινδικού Ωκεανού.


^{H μπλε γραμμή δείχνει τη διαδρομή μέσω του Βορειοανατολικού Περάσματος, η κόκκινη το ταξίδι μέσω Σουέζ (Προσαρμογή από Wikimedia Commons)}
Το πρόβλημα όμως είναι ότι, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, το Βορειοανατολικό Πέρασμα παρέμενε μπλοκαρισμένο από θαλάσσιο πάγο για δέκα μήνες τον χρόνο.

Με συνοδεία παγοθραυστικού 

Το Ob River, το οποίο έχει μισθώσει για το ταξίδι από τη ρωσική Gazprom, θα γίνει τώρα το πρώτο τάνκερ φυσικού αερίου που διαπλέει το πέρασμα, και μάλιστα τέτοια εποχή, κοντά στις αρχές του χειμώνα. Σε μεγάλο μέρος του ταξιδιού χρειάζεται πάντως τη συνοδεία ρωσικού πυρηνοκίνητου παγοθραυστικού.

Ο συνδυασμός της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης της ζήτησης για φυσικό αέριο στην Ασία φαίνεται τώρα ότι καθιστούν την Αρκτική πιο ελκυστική για τις ναυτιλιακές εταιρείες.

«Τα μέλη του πληρώματος έχουν δει πολικές αρκούδες στη διάρκεια του ταξιδιού. Το σχεδιάζαμε εδώ και πολύ καιρό και όλα πήγαν καλά μέχρι στιγμής» σχολίασε στο BBC οΤόνι Λόριτζεν της Dynagas, η οποία έχει την έδρα της στη Γλυφάδα.

Η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ πιο έντονη στον Αρκτικό Ωκεανό από ό,τι σε μικρότερα γεωγραφικά πλάτη -οι κλιματολόγοι προειδοποιούν μάλιστα ότι σε μερικές δεκαετίες η Αρκτική θα μένει χωρίς πάγο τα καλοκαίρια και θα μετατρέπεται σε απέραντη θάλασσα.

Λιώσιμο πάγων και ζήτηση για φυσικό αέριο στην Ασία 

Το λιώσιμο των πάγων δεν είναι όμως ο μόνος παράγοντας που κάνει το Βορειοανατολικό Πέρασμα -τη συντομότερη διαδρομή από την Ευρώπη στην Ασία- όλο και πιο ελκυστικό. Όπως εξηγεί ο Γνούναρ Σάντερ, σύμβουλος του Νορβηγικού Πολικού Ινστιτούτου, ακόμα πιο σημαντικότερος παράγοντας είναι η αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο στις ασιατικές αγορές.

Το Ob River,  χωρητικότητας 150.000 κυβικών μέτρων, παρέλαβε το φορτίο του από εργοστάσιο υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Χάμερφεστ της Νορβηγίας, το οποίο κατασκευάστηκε με την προοπτική να τροφοδοτεί την αμερικανική αγορά.

Οι ΗΠΑ, όμως, τα τελευταία χρόνια παράγουν όλο και περισσότερο φυσικό αέριο με την τεχνολογία της υδραυλικής ρωγμάτωσης, η οποία απελευθερώνει υδρογονάνθρακες που παρέμεναν παγιδευμένοι σε σχιστολιθικά πετρώματα στο υπέδαφος.

Μετά τη Φουκουσίμα

Αντίθετα, η ζήτηση για φυσικό αέριο αυξάνεται στην Ιαπωνία μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα και τη στροφή σε άλλες πηγές ενέργειας.

«Το βασικό είναι ότι το αέριο κατευθύνεται τώρα προς την ανατολή αντί προς τη δύση. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η ταχύτατη τήξη των πάγων» αναφέρει ο Γνούναρ Σάντερ.

Όπως φαίνεται η κίνηση των πλοίων θα αυξηθεί στην Αρκτική όχι μόνο από τα δεξαμενόπλοια που κινούνται από την Ευρώπη προς την Ασία, αλλά και λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος της πετρελαϊκής βιομηχανίας για τα μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων που πιστεύεται ότι κρύβονται κάτω από τα παγωμένα νερά.

Ο Γνούναρ Σάντερ, πάντως, τονίζει ότι η σημασία του Βορειοανατολικού Περάσματος είναι σχετική: μόλις 40 πλοία ταξίδεψαν πέρυσι μέσω αυτής της διαδρομής, συγκριτικά με τα 19.000 σκάφη που πέρασαν τη Διώρυγα του Σουέζ.

Λογοδοσία: Απαραίτητη για το μέλλον της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης

ευρώ: για το σήμερα και το αύριο…© BELGA_imagebroker_O.Schreiter

Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στην ΕΕ για την ενίσχυση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ) πρέπει να συνοδεύεται και από ενίσχυση της λογοδοσίας, αναφέρει το ψήφισμα του ΕΚ. Στο κείμενο τονίζεται ότι αν και η επίτευξη πλήρους οικονομικής και νομισματικής ένωσης απαιτεί αλλαγή των ευρωπαϊκών Συνθηκών, πολλά μπορούν να γίνουν ήδη από τώρα εντός του τρέχοντος ρυθμιστικού πλαισίου. Προτείνεται ακόμη η θέσπιση ενός "κοινωνικού συμφώνου" για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην απασχόληση.

Το ψήφισμα που υιοθέτησε το ΕΚ σήμερα Τρίτη 20 Νοεμβρίου, με εισηγήτρια τη Marianne Thyssen (ΕΛΚ, Βέλγιο), θα τροφοδοτήσει τις προπαρασκευαστικές εργασίες των Προέδρων του ΕΚ, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Eurogroup για την ΟΝΕ. Οι εργασίες αυτές αναμένεται να ολοκληρωθούν με τη δημοσίευση το Δεκέμβριο ενός "οδικού χάρτη".

Λογοδοσία σε όλους τους τομείς

Το κείμενο του ψηφίσματος υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξει λογοδοσία σε όλους τομείς και για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Μεγάλο μέρος του νέου συστήματος θα πρέπει να αναπτυχθεί σε επίπεδο ΕΕ, ωστόσο, οι εθνικοί φορείς, και ειδικότερα τα εθνικά κοινοβούλια, θα πρέπει να εξουσιοδοτηθούν και αυτά περαιτέρω.

Ο ανεξάρτητος ρόλος του Ευρωπαίου Επιτρόπου αρμόδιου για οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις χρήζει ενίσχυσης, συνοδευόμενης από ισχυρούς μηχανισμούς λογοδοσίας στο ΕΚ. Ομοίως, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς που συμμετέχουν στο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (Ευρωπαϊκό Εξάμηνο), θα πρέπει να εξηγούν τις θέσεις και τις αποφάσεις τους δημοσίως και στο ΕΚ.

Σε ό,τι αφορά την εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών, το ψήφισμα αναφέρει ότι το ΕΚ θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί προκειμένου να εγκρίνει τον πρόεδρο του εποπτικού οργάνου του ενιαίου μηχανισμού εποπτείας. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει υποχρέωση του προέδρου να υποβάλλει εκθέσεις και να αναπτύσσει τις απόψεις του στο Κοινοβούλιο, ενώ χρειάζεται να θεσπιστεί και το δικαίωμα του Κοινοβουλίου να υποβάλλει γραπτές ή προφορικές ερωτήσεις καθώς και το δικαίωμα να διερευνά τυχόν αδυναμίες του επόπτη κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Ομοίως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να διεξάγει ακρόαση και να εγκρίνει το διορισμό του προέδρου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ). Οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τρόικα θα πρέπει να προσέρχονται σε ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν την ανάληψη των καθηκόντων τους και να υπόκεινται στην υποχρέωση τακτικής αναφοράς προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Μεγαλύτερη συμμετοχή των εθνικών φορέων

Η συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων πρέπει να ενισχυθεί, φέρνοντας έτσι την ευρωπαϊκή διάσταση στην καθημερινή εθνική πολιτική. Το ψήφισμα καλεί τα εθνικά κοινοβούλια να συμμετέχουν περισσότερο στη διαμόρφωση των δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων και στα σχέδια που οι κυβερνήσεις τους υποβάλουν στην ΕΕ.

Το μέλλον της ΟΝΕ αρχίζει τώρα

Το ψήφισμα αναγνωρίζει ότι η πλήρης οικονομική και νομισματική ένωση θα απαιτήσει αλλαγές σε βασικές διατάξεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και τάσσεται υπέρ μιας "αληθινά ομοσπονδιακής Ευρώπης". Επισημαίνει, ωστόσο, ότι προκειμένου να αντιμετωπισθεί η κρίση, πολλά μπορούν να γίνουν ήδη από τώρα εντός του τρέχοντος ρυθμιστικού πλαισίου. Για το σκοπό αυτό, οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει νομοθετικές προτάσεις που θα βασίζονται στις υπάρχουσες συνθήκες αλλά και να ετοιμάσει έναν κατάλογο με τις νομοθετικές προτάσεις που δεν θα πρέπει να καθυστερήσουν περαιτέρω.

Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι στις μεταρρυθμίσεις που μπορούν να ξεκινήσουν ήδη από τώρα περιλαμβάνεται η βελτίωση του συντονισμού των φορολογικών συστημάτων, η θέσπιση ενός κοινωνικού συμφώνου για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην απασχόληση, η τελειοποίηση των κανόνων που αφορούν το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, καθώς και ένα σύστημα χρηματοδότησης του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού εξ ολοκλήρου από ιδίους πόρους.

Το ΕΚ ζητά επίσης την άμεση ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και του δημοσιονομικού συμφώνου στις ευρωπαϊκές Συνθήκες με την παράλληλη κατάργηση της διακυβερνητικής μεθόδου η οποία χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Ερχονται οι Νορβηγοί για τους υδρογονάνθρακες

Σήμερα 11/11, καταπλέει στην Πάτρα το νορβηγικό ερευνητικό σκάφος που θα πραγματοποιήσει τις σεισμικές έρευνες για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και νότια της Κρήτης, σύμφωνα με δηλώσεις του γραμματέα της ΚΟ του ΠαΣοΚ, πρώην υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννη Μανιάτη. Εκεί θα βρεθεί και ο υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Ευάγγελος Λιβιεράτος.

«Για πρώτη φορά θα υπάρξουν τεκμηριωμένες, επιστημονικές απαντήσεις για τα αποθέματα υδρογονανθράκων που διαθέτουμε στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και νοτίως της Κρήτης, έκταση που είναι 40% μεγαλύτερη της ηπειρωτικής χώρας» σημείωσε ο κ. Λιβιεράτος ο οποίος επισήμανε τις προσπάθειες του Γ.Μανιάτη, αλλά και την προσωπική συμβολή του πρωθυπουργού για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Ο διαγωνισμός για τις σεισμικές έρευνες ανατέθηκε στη νορβηγική εταιρεία PGS τον περασμένο Σεπτέμβριο. Θα διερευνήσει θαλάσσια περιοχή συνολικής έκτασης 225.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η ολοκλήρωση των ερευνών τοποθετείται στις αρχές του 2013 και θα ακολουθήσουν η επεξεργασία των δεδομένων και η προκήρυξη των διαγωνισμών για παραχώρηση θαλάσσιων «οικοπέδων» για έρευνα και εκμετάλλευση.

Oι σεισμικές έρευνες γίνονται χωρίς δαπάνη του Δημοσίου, καθώς η αποζημίωση της εταιρείας θα προέλθει από την πώληση των δεδομένων στις πετρελαϊκές εταιρίες που θα ενδιαφερθούν.

Σε δηλώσεις του, ο κ. Μανιάτης επισημαίνει ότι «η έναρξη των σεισμικών ερευνών για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης είναι ένα σπουδαίο μήνυμα εθνικής ανάτασης και αισιοδοξίας».

Ανεβάζοντας ταχύτητα για την οικονομική και νομισματική ένωση

Το  Ευρώ κατά κανόνα θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ένωσης όμως η κρίση έχει αποκαλύψει πια πλήρως τα προβλήματα που υπονομεύουν τη λειτουργία της ζώνης ευρώ. Χωρίς στενότερο συντονισμό των δημοσιονομικών του πολιτικών και κοινή τραπεζική εποπτεία η ίδια η ύπαρξη της νομισματικής ένωσης απειλείται. Το Κοινοβούλιο συμμερίζεται το φόβο αυτό και εστιάζει την προσοχή του στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να προχωρήσει η γνήσια οικονομική και νομισματική ένωση.

Η τραπεζική ένωση και η αποτελεσματικότερη επίβλεψη των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών, οι αυστηρότεροι κανόνες λειτουργίας των μυριάδων επενδυτικών χρηματοπιστωτικών "εργαλείων" αλλά και των μπόνους των στελεχών του τομέα, είναι μόνο μερικά από τα ζητήματα που έχει αναλάβει να αντιμετωπίσει το ΕΚ.

Στο αφιέρωμα αυτό θα παρακολουθήσουμε από κοντά κάθε συζήτηση και απόφαση του ΕΚ

Και η ομογένεια της Αστόρια ανακάμπτει σιγά-σιγά απ' την Σάντυ

H Νέα Υόρκη αρχίζει πολύ αργά να μπαίνει σε φυσιολογικούς ρυθμούς με πολλά προβλήματα, όμως, που έχει αφήσει πίσω του ο τυφώνας Σάντυ.

Στην περιοχή του Κουίνς όπου μένουν και οι περισσότεροι έλληνες, χιλιάδες οικίες είναι ακόμα χωρίς ηλεκτρισμό, οι τηλεπικοινωνίες λειτουργούν στο 50%, μια και μεγάλο ποσοστό των κεραιών καταστράφηκαν από πτώσεις δέντρων αλλά και των ισχυρών ανέμων.

Η ανεύρεση βενζίνης γίνεται κάθε μέρα και πιο δύσκολη μιας και οι αντλίες χρειάζονται ηλεκτρισμό να λειτουργήσουν. Μιλήσαμε με πολλούς έλληνες επιχειρηματίες, αλλά και απλούς πολίτες, όλοι κατέληγαν στο ίδιο μήνυμα: «Ο Τυφώνας έφυγε όσες ζημιές και να έχουμε θα ξαναχτίσουμε τα σπίτια και την πόλη μας».  «Το μαγαζί είναι πλημμυρισμένο, στο σπίτι δεν έχουμε ρεύμα, δεν μπορούμε να δουλέψουμε, δεν έχουμε τηλεπικοινωνίες, όμως είμαστε καλά και αυτό είναι το πιο σημαντικό» δηλώνει στην Φωνή της Αμερικής ο Δημήτρης Μουτάφης, από το Τίνεκ της Νέας Υερσέης, μια από τις περιοχές που δέχθηκαν την μεγαλύτερη μανία του τυφώνα.

Στην Αστόρια σιγά σιγά τα καταστήματα ανοίγουν, όσα έχουν ηλεκτρισμό, τα υπόλοιπα με γεννήτριες, τα καφέ και τα ελληνικά καταστήματα μπαίνουν στους ρυθμούς τους, και η πολιτεία λειτουργεί με άψογους και έντονους ρυθμούς να απομακρύνει δέντρα και αντικείμενα από τους δρόμους.

Αξίζει να σημειωθεί πως εκπρόσωποι της εταιρείας ηλεκτροδότησης δουλεύουν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και υπόσχονται πως μέχρι τις 10 Νοεμβρίου θα έχουν αποκαταστήσει τις βλάβες στο έπακρο.

Ταμείο Παγκοσμιοποίησης

Η αυτοκινητοβιομηχανία, η κλωστοϋφαντουργία και η πληροφορική είναι τρείς τομείς που έχουν πληγεί στην Ευρώπη από την κρίση και τις μεγάλες αλλαγές της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) δημιουργήθηκε ακριβώς για να παρέχει βοήθεια σε εκείνους που χάνουν τη δουλειά τους για τέτοιους λόγους. Το Εκ ενέκρινε έτσι αυτή την εβδομάδα προγράμματα ενίσχυσης 8000 νέων ανέργων σε 7 διαφορετικές χώρες.

Η απόφαση του ΕΚ αφορά απολυμένους στην Ιρλανδία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, τη Σουηδία, την Ισπανία, τη Γερμανία και τη Δανία, σε τομείς όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, με την Peugeot να έχει πρόσφατα απολύσει περισσότερους από 2 χιλιάδες εργαζομένους στη Γαλλία λόγω πτώσης των πωλήσεων, τα ναυπηγεία, η οικοδομή και η φαρμακοβιομηχανία.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, παρέχει στήριξη σε εργαζόμενους  που απολύθηκαν λόγω της παγκοσμιοποίησης ή της κρίσης. Η στήριξη αυτή δεν έχει τη μορφή επιδόματος ούτε απευθύνεται σε επιχειρήσεις. Αποτελεί ενίσχυση για τον απολυμένο για την αναζήτηση εργασίας, την επανεκπαίδευση ή και την έναρξη επιχείρησης από ανέργους.

Το ετήσιο πλαφόν των δαπανών του είναι σχετικά χαμηλό καθώς δεν ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια ευρώ και η εκταμίευσή τους, υπό τη μορφή συγχρηματοδότησης εθνικών δράσεων, προϋποθέτει την κατάθεση λεπτομερούς επιχειρησιακού σχεδίου από το ενδιαφερόμενο κράτος-μέλος.

Μόνο το 2011, το ταμείο χρηματοδότησε τις προσπάθειες επαγγελματικής αποκατάστασης 21.000 ανέργων, μεταξύ άλλων από την Ελλάδα, ενώ από την έναρξη της λειτουργίας του το 2007, το ΕΤΠ έχει λάβει 101 αιτήσεις: 20 κράτη μέλη έχουν ζητήσει περίπου 440,5 εκατ. ευρώ για να βοηθήσουν περίπου 91 000 απολυμένους.

Αποτελεσματικό φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας

Ένα νέο φάρμακο φαίνεται να προσφέρει την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση που έχει υπάρξει ως σήμερα για την υποτροπιάζουσα – διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση (ή σκλήρυνση κατά πλάκας), σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ.

Στην πολλαπλή σκλήρυνση το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού στρέφεται λανθασμένα εναντίον του νευρικού συστήματος προκαλώντας εκφυλισμό και σοβαρά μυϊκά προβλήματα.

«Εξολόθρευση» και «αναγέννηση» του ανοσοποιητικού

Τώρα οι ερευνητές από το Κέιμπριτζ αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» ότι ένα φάρμακο για τον καρκίνο το οποίο «μηδενίζει» το ανοσοποιητικό σύστημα και στη συνέχεια του κάνει «reset» δίνει τα καλύτερα αποτελέσματα από όλες τις άλλες θεραπείες για τη νόσο.

Το φάρμακο χορηγείται για τη λευχαιμία και ονομάζεται alemtuzumab. Στο πλαίσιο μικρών κλινικών δοκιμών έδειξε σημαντικά οφέλη για τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας.

Στη λευχαιμία η θεραπεία ελέγχει την υπερβολική παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων. Στους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας η χορηγούμενη δόση «εξολοθρεύει» όλα τα ανοσοκύτταρα αναγκάζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να «ξαναγεννηθεί» από το μηδέν χωρίς να επιτίθεται πλέον στο νευρικό σύστημα.

Υπεροχή σε δύο κλινικές δοκιμές

Δύο κλινικές δοκιμές τα αποτελέσματα των οποίων παρουσιάζονται στο Lancet συνέκριναν την αποτελεσματικότητα του alemtuzumab έναντι της θεραπείας πρώτης γραμμής που χορηγείται σήμερα για την πολλαπλή σκλήρυνση (ιντερφερόνη β-1α).

Στη μία δοκιμή συγκρίθηκε η αποτελεσματικότητα του αντικαρκινικού φαρμάκου όταν αυτό χορηγήθηκε αμέσως μετά τη διάγνωση για σκλήρυνση κατά πλάκας. Στη δεύτερη παρακολουθήθηκαν ασθενείς που έλαβαν το alemtuzumab αφού όλες οι άλλες θεραπείες για την πολλαπλή σκλήρυνση είχαν αποτύχει.

Όπως προέκυψε, το alemtuzumab ήταν 50% πιο αποτελεσματικό στην πρόληψη των υποτροπών της νόσου ενώ στο τέλος των δοκιμών οι ασθενείς εμφάνιζαν μικρότερο βαθμό ανικανότητας σε σύγκριση με την αρχή τους.

Ο δρ Αλασντέρ Κόουλς από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ ανέφερε στο βρετανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο BBC πως «παρότι το τελευταίο έτος εμφανίστηκαν και άλλα φάρμακα για την πολλαπλή σκλήρυνση, γεγονός σημαντικό για τους ασθενείς, κανένα από αυτά δε έδωσε καλύτερα αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τον βαθμό ανικανότητας όταν έγινε σύγκριση με την ιντερφερόνη – εκτός από το alemtuzumab. Το alemtuzumab αποτελεί χωρίς αμφιβολία το πιο αποτελεσματικό φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας με βάση τις τελευταίες κλινικές δοκιμές, αλλά σίγουρα δεν προσφέρει ίαση».

Όχι για όλους τους ασθενείς

Ο δρ Κόουλς προσέθεσε ότι η θεραπεία δεν αποτελεί πανάκεια. Όπως είπε, συνδέεται με παρενέργειες όπως ο κίνδυνος σοβαρής λοίμωξης εξαιτίας της αδυναμίας του ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλεί. Ετσι δεν είναι κατάλληλο για όλους τους ασθενείς. Σύμφωνα με τον ειδικό, το alemtuzumab πιθανότατα θα είναι πιο χρήσιμο για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στις συνήθειες θεραπείες καθώς και σε λίγους ασθενείς ως θεραπεία πρώτης γραμμής.

Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο φάρμακο αποσύρθηκε από την αγορά σε Ευρώπη και ΗΠΑ καθώς η παρασκευάστρια εταιρεία του Genzyme σκοπεύει να υποβάλει αίτηση για έγκριση κυκλοφορίας του ως θεραπεία για την πολλαπλή σκλήρυνση. Κύριο άρθρο του Lancet που δημοσιεύεται στο ίδιο τεύχος με τις δοκιμές προειδοποιεί πως «υπάρχει ανησυχία ότι η έγκριση του φαρμάκου για την πολλαπλή σκλήρυνση θα εκτοξεύσει το κόστος του με αποτέλεσμα να είναι πολύ ακριβό για πολλούς ασθενείς και συστήματα υγείας. Το να εμφανίζονται υποσχόμενες θεραπείες όπως το alemtuzumab είναι σημαντικό. Το ίδιο σημαντικό είναι όμως το να έχει το φάρμακο λογικό κόστος ώστε να μπορεί να είναι ευρέως διαθέσιμο».

Ο SEEMO καταδικάζει την σύλληψη του έλληνα δημοσιογράφου, Κώστα Βαξεβάνη

O οργανισμός για την προάσπιση της ελευθερίας του τύπου στη νοτιοανατολική Ευρώπη, γνωστός ως SEEMO, καταδίκασε την σύλληψη του έλληνα δημοσιογράφου, Κώστα Βαξεβάνη και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα υποβληθεί σε δίκαιη δίκη. Ο δημοσιογράφος δημοσίευσε στο περιοδικού του, HOT DOC, λίστα 2.059 ονομάτων ελλήνων πολιτών που διατηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς στην ελβετική τράπεζα HSBC με έδρα την Γενεύη.

Στην σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε την Δευτέρα ο SEEMO, ο οποίος είναι παράρτημα του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου, αναφέρει ότι η ελευθερία του τύπου, η προστασία των προσωπικών δεδομένων, αλλά και το δικαίωμα του κοινού να ενημερώνεται, θα πρέπει να γίνονται σεβαστά.

Ο Γενικός Γραμματέας του SEEMO, Όλιβερ Βούγιοβιτς, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «Ζητά από το δικαστήριο να διευκρινίσει εάν η δημοσίευση της λίστας Λαγκάρντ, από το περιοδικό HOT DOC του κ. Βαξεβάνη, αποτελεί παραβίαση των προσωπικών δεδομένων. Παράλληλα, το δικαστήριο» επισημαίνει ο κ. Βούγιοβιτς, «θα πρέπει να λάβει υπόψη του ότι ο ελληνικός λαός έχει δικαίωμα να ενημερωθεί για το εάν τα πρόσωπα που εμφανίζονται στη λίστα είναι φοροφυγάδες, ειδικά τώρα, που οι έλληνες υπόκεινται σε μεγάλες περικοπές των εισοδημάτων τους. Ως οργανισμός για την ελευθερία του τύπου πιστεύουμε ότι το κοινό έχει δικαίωμα στην ενημέρωση και ότι οι δημοσιογράφοι δεν θα πρέπει να συλλαμβάνονται για την δουλειά τους. Καταδικάζω τη σύλληψη του Κώστα Βαξεβάνη» καταλήγει ο Όλιβερ Βούγιοβιτς.