ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ

Η νομική υπόσταση στο κράτος μέλος στο οποίο έχει την έδρα του και ο σεβασμός των θεμελιωδών αρχών της ΕΕ είναι ήδη από το 2004, οι δύο βασικές προϋποθέσεις για την αναγνώριση ενός ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος. Σε ακρόαση στην επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων στις 26 Ιανουαρίου εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών κομμάτων και ειδικοί ανέλυσαν τη μέχρι τώρα πορεία των κομμάτων και πώς μπορεί να εξελιχθεί μελλοντικά το νομικό πλαίσιο που τα διέπει και οι πολιτικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν.

Εισηγήτρια του σώματος για το θέμα είναι η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, (ΕΛΚ) κ. Μαριέττα Γιαννάκου,  η οποία επεσήμανε ότι "η δημιουργία περιβάλλοντος που θα παρέχει και ασφάλεια και πλήρη διαφάνεια, για τη λειτουργία και χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων, είναι βαθιά δημοκρατική πράξη". "Είναι το πρώτο αναγκαίο βήμα για περισσότερη συμμετοχή, περισσότερη δημοκρατία και περισσότερη Ευρώπη", τόνισε για να εξηγήσει ότι "η δημιουργία νομικού καθεστώτος για τα ευρωπαϊκά κόμματα με βάση το ευρωπαϊκό Δίκαιο είναι σαφές και ποιοτικό βήμα για την ενίσχυση της δημοκρατίας στην Ένωση".

Μιλώντας εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), ο πρόεδρός του Wilfried Martens εξέφρασε την ελπίδα ότι το επόμενο βήμα θα είναι η δημιουργία συγκεκριμένου νομικού και χρηματοδοτικού νομικού πλαισίου για τη λειτουργία των κομμάτων που, σήμερα, όπως επεσήμανε ο Philip Cordery, γ.γ. των Σοσιαλιστών, έχουν το καθεστώς βελγικής μη κυβερνητικής οργάνωσης. Τα κόμματα, σημείωσε ο Cordery, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν πανευρωπαϊκές προεκλογικές εκστρατείες, να έχουν δικούς τους υποψήφιους για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να συμμετέχουν στις προεκλογικές εκστρατείες σε εθνικές εκλογές και δημοψηφίσματα.

Τα Ευρωπαϊκά Κόμματα "δεν αναγνωρίζονται ως τέτοια" σημείωσε από τους Πρασίνους η συμπρόεδρός τους, Monica Frassoni, και ως εκ τούτου "αδυνατούν να αναλάβουν δράση και δεν έχουν πολιτική ταυτότητα που να αντιλαμβάνονται οι πολίτες".

Από την Ευρωπαϊκή  Συμμαχία Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, ο εκτελεστικός διευθυντής Jesper Katz σημείωσε ότι "οι κανόνες είναι εξαιρετικά ασαφείς ειδικά για νέους σχηματισμούς όπως εμείς" ενώ ο Dick Van Dijk του Ευρωπαϊκού Χριστιανικού Πολιτικού Κινήματος εξήγησε ότι οι κανονισμοί ως έχουν "είναι αρκετά περιοριστικοί".

Χρηματοδότηση

Μιλώντας για τους Φιλελεύθερους, ο Andrew Duff τόνισε ότι ο χρηματοδοτικός κανονισμός για τα ευρωπαϊκά κόμματα ουσιαστικά απαγορεύει στα κόμματα αυτά να λειτουργούν σαν κανονικά πολιτικά κόμματα καθώς δεν επιτρέπονται οι προεκλογικές εκστρατείες ή η στήριξη υποψηφίων. "Όλοι γνωρίζουν ότι είναι αστείο και οδηγεί στη δημιουργική λογιστική, υποχρεώνοντας τα κόμματα να "μαγειρεύουν" τα βιβλία τους και όλοι είναι συνυπεύθυνοι" εξήγησε.

Όπως σημείωσε ο Martens, "η χρηματοδότηση είναι αναγκαία για τα κόμματα, για να γίνουν πιο ανεξάρτητα και να έχουν τα μέσα να υλοποιήσουν το πρόγραμμά τους". Από την πλευρά του, ο Luciano Bardi  (συν-διευθυντής του ιταλικού Παρατηρητηρίου για τα Πολιτικά Κόμματα και την Εκπροσώπηση) σημείωσε ότι η χρηματοδότηση "βοηθά τα κόμματα όταν ξεκινούν τη δράση τους". Από την άλλη ο Louis Galea του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ένωσης επεσήμανε ότι ο όποιος χρηματοδοτικός κανονισμός δεν θα είναι αποτελεσματικός αν δεν συμπληρωθεί από αποτελεσματικά μέσα εποπτείας.

Ο Eric Defoort τέλος, της Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας, σημείωσε ότι το κλειδί πρέπει να είναι η αναλογική χρηματοδότηση.

Πολιτικές προκλήσεις

Η πρόεδρος των Φιλελευθέρων, Annemie Neyts-Uyttebroeck, επεσήμανε ότι το κόμμα πρόκειται να αρχίσει εκστρατεία προσέλκυσης νέων μελών σημειώνοντας ότι ο ενθουσιασμός που υπήρχε μέχρι πρότινος έχει χαθεί. Η Frassoni υπογράμμισε τη σημασία των οργανώσεων νεολαίας αλλά και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη στήριξη σημαντικών ζητημάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενώ ο Defoort συμφώνησε στη σημασία που έχει η οργάνωση κομματικής νεολαίας αλλά και η ανάγκη αποφυγής της κατακερματισμού του σκηνικού σε πολλά αλλά μικρά κόμματα.

Την ανάγκη "δημοκρατικής ανάπτυξης των κομμάτων και σχηματισμών ώστε να διασφαλισθεί η συμμετοχή των πολιτών", υπογραμμίσθηκε από τον Pierre Laurent της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ενώ ο Luigi Cocilovo του Ευρωπαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος εξήγησε ότι η ύπαρξη κοινού νομικού πλαισίου για τα κόμματα είναι απαραίτητη "για μια Ευρώπη των πολιτών".

Τέλος, ο Paulo Rangel του ΕΛΚ τόνισε ότι είναι απαραίτητο να επιτραπεί η εγγραφή μεμονωμένων πολιτών ως μελών των κομμάτων, ιδίως καθώς "υπάρχουν σίγουρα ορισμένοι που θα ήθελαν να είναι μέλη κάποιου ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος χωρίς να είναι μέλη των εθνικών κομμάτων".

Όσο για τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ένα ζήτημα που έχει τεθεί κατ' επανάληψιν, ήδη τουλάχιστον ένα κόμμα, οι Σοσιαλιστές, σκέπονται σοβαρά να κατέλθουν στις ευρωεκλογές του 2014 προβάλλοντας δικό τους υποψήφιο για τη θέση, όπως επεσήμανε ο ευρωβουλευτής τους, Enrique Guerrero.